<<<<   Index

Extra isolatie van de zoldermuur

In het artikel over dakisolatie is beschreven hoe ik het dak van mijn huis heb geïsoleerd.
De muren van mijn huis, waaronder dus ook de zoldermuren zijn nageïsoleerd met HR-Termoparels, daarover kun je lezen in dit artikel.

Dan zou je zeggen, dan is alles op zolder qua isolatie aangepakt, maar toch vond ik nog een zwak punt in de isolatie.
Namelijk het binnen spouwblad van de zoldermuur loopt door tot vlak onder de dakpannen, en staat daar in direct contact met de koude buitenlucht.
De volgende doorsnede tekening laat dat zien.

Het resultaat is, dat de zoldermuur aan de randen, dus in de buurt van het dakvlak onnodig koud wordt.

Ik heb besloten om een proefje te doen om te zien hoeveel warmteverlies er is, en om de isolatie op dat punt te verbeteren.
Toen ik op een gegeven moment met het buitenschilderwerk bezig was, en daarbij een rolsteiger bij het huis had staan, kon ik mijn plan uitvoeren.
Na het verwijderen van een aantal dakpannen werd inderdaad het binnen spouwblad van de zoldermuur zichtbaar.
Deze heb ik afgedekt met isolatieplaatjes van 30 mm dik hardschuim, welke ik met PUR schuim vastplakte.




Op bovenstaande foto zijn al een paar lichtgroene isolatieplaatjes te zien waarmee het binnen spouwblad is afgedekt.
Je ziet ook de Termoparels zitten waarmee de spouw gevuld is.
Voor het nemen van deze foto had ik al de overtollige Termoparels onder de dakpannen verwijderd, want daar waren er ook heel wat terechtgekomen.

In eerste instantie heb ik dit klusje alleen uitgevoerd onder de pannen van het noordelijke dakvlak.
Het zuidelijke dakvlak heeft zonnepanelen en de collector van een zonneboiler waardoor ik daar maar moeilijk onder de dakpannen het binnen spouwblad kon bereiken.
Bovendien wilde ik een vergelijking maken tussen wel, en geen isolatie, zodat ik in eerste instantie niet alles moest isoleren.

Een aantal maanden later was het winter geworden, en kon er een meting worden uitgevoerd....

Na een redelijk koude nacht heb ik met een infrarood thermometer de temperatuur van de zoldermuur gemeten, op diverse afstanden tot het dakvlak (dat wil zeggen, tot de dakisolatie).
De buitentemperatuur was -2,3 °C, ook de uren ervoor was de buitentemperatuur vrijwel constant op die waarde.
Er was ook geen zonneschijn op de muur, wat de meting zou verstoren.
De binnentemperatuur op zolder was 10,8 °C.
Onderstaande grafiek laat de resultaten zien.


Grafiek 1: temperatuur van de zoldermuur.
Er is gemeten op een plek waar ik dus isolatie had aangebracht onder de dakpannen, en om te vergelijken ook op een andere plek waar deze isolatie niet was aangebracht.

Het temperatuurverschil tussen binnen en buiten is 10,8 - (-2,3) = 13,1 °C.
Omdat dit lastig rekenen is, zijn de waarden vervolgens omgerekend naar een temperatuurverschil van 1 °C tussen binnen en buitenlucht.
De volgende grafiek laat dit zien.

Grafiek 2: temperatuur van de zoldermuur, genormeerd naar een temperatuurverschil tussen binnen en buiten van 1 °C.
Ofwel, we doen net of het buiten 0 °C is, en binnen + 1 °C.

Wat we nu nodig hebben is de "Rsi" waarde van de muur.
Dat is de thermische overgangsweerstand tussen muur en binnenlucht.
Voor muren heeft de Rsi een standaardwaarde van 0,13 m².K/W.

Over Rsi hebben we een temperatuurval ∆t(Rsi) gelijk aan 1 min de genormeerde temperatuurwaarde uit grafiek 2.

Nu kunnen we voor elke plaats op de muur de U-waarde berekenen met:

U = ∆t(Rsi) / Rsi

Grafiek 3: De U-waarde van de muur op diverse afstanden van het dakvlak.
Ter vergelijking is ook de theoretische U-waarde van de muur weergegeven, bij 60 mm spouw gevuld met HR-Termoparels.

Zoals te zien wordt de U-waarde lager (= beter) bij een grotere afstand tot het dakvlak.
Ook op 50 cm afstand zien we dat de theoretische U-waarde van de spouwmuur nog niet is bereikt.
Vermoedelijk speelt hierbij ook mee, dat de Termoparels bij zo'n open uiteinde van de spouw wellicht niet zo heel dicht op elkaar gepakt zitten, en daardoor een lagere isolatiewaarde hebben.
En misschien wordt de spouwbreedte van 60 mm ook niet helemaal gehaald op de gemeten plaatsen.
Maar goed, daar gaat het nu niet om.

Waar het me wel om gaat, is het effect van de aangebrachte isolatie onder de dakpannen.

Grafiek 4: Weer de zelfde rode en blauwe lijnen met de U-waarde van de muur, het gele vlak geeft het verschil in U -waarde aan tussen beide lijnen.

Nu ga ik het oppervlak van het gele vlak bepalen, dat is namelijk gelijk aan het effect van de aangebrachte isolatie.
Gewoon even voor elk stukje van 5 cm breed de gemiddelde hoogte van de gele lijn bepalen, en dat vermenigvuldigen met 0,05 m.
En dan al die stukjes bij elkaar optellen.
En dan vinden we als uitkomst: 0,214 W/m.K
Dus door het aanbrengen van de isolatie onder de dakpannen verlagen we de warmtestroom naar buiten met 0,214 Watt per strekkende meter aangebrachte isolatie, en per graad temperatuur verschil tussen binnen en buiten.

In mijn huis  bevinden zich 14 meter zoldermuur die ik op deze wijze kan isoleren.
Dan wordt de besparing 14m . 0,214 W/m.K is ongeveer 3 W/K
Dus 3 Watt per graad temperatuurverschil tussen binnen en buiten.
En dat is ongeveer gelijk aan de warmtestroom door 5 m² van mijn spouwmuur , geïsoleerd met 60mm Termoparels.

En hoeveel scheelt dat dan in gasverbruik?
Dat is een beetje moeilijk te zeggen, onder andere omdat er niet gestookt wordt op zolder, en daardoor de ruimtetemperatuur niet constant hoeft te zijn.
Maar als ik eens uitga van een constante temperatuur op zolder van 11 °C in het stookseizoen, kom ik voor weerstation De Bilt op iets meer dan 1000 graaddagen, en zou het hoogstens gaan om 9 m³ gas per jaar.
 

Nu heb ik op zolder nog wel meer isolatieklusjes gedaan.
Op een zeker moment kreeg ik een gratis lading steenwol uit een slooppand, en daar heb ik de zoldermuur in zijn geheel nog eens extra mee geïsoleerd.
Zie onderstaande foto, genomen vlak voordat de laatste gipsplaat ervoor geplaatst werd.
Hier ga ik verder geen berekening op los laten voor wat betreft de extra isolatiewaarde.

Ook de zoldervloer is geïsoleerd, met 40 mm hardschuim platen.
Daar zijn weer ondervloerplaten en tapijttegels opgelegd, dat ziet er netjes uit, en je kunt er dan op lopen zonder de isolatieplaten te beschadigen.
De volgende foto laat daar een detail van zien.


Al met al is de warmtestroom vanuit de woonruimte via de zolder naar buiten flink afgeremd.

Wellicht zijn de genomen maatregelen hier en daar wat vergaand, als je de besparing op energiegebruik in acht neemt.
Maar ja, ik vind het leuk om het energiegebruik zoveel mogelijk te beperken, en daar hier en daar een meting aan te doen en daar over te schrijven.
 

<<<<   Index